معانی علائم اختصاری آزمایشات پزشکی

بعد از انجام آزمایشات پزشکی و دریافت نتایج، بسیاری از افراد علاقه‌مندند قبل از مراجعه مجدد به پزشک، معنا و مفهوم علائم اختصاری آزمایشات پزشکی خود را بدانند. امروزه، آزمایش‌های بسیار دقیقی وجود دارند که می‌توانند اجزای ریزساختاری سلول‌های سرطانی را در بدن اندازه بگیرند و یا عناصر پروتئینی و شیمیایی جدیدی را کشف کنند که اندازه‌گیری آن‌ها در خون یا سایر مایعات بدن به پزشکان در تشخیص بیماری‌ها کمک می‌کند. با این حال، برای اکثر مردم و همچنین بسیاری از پزشکان، کلمه “آزمایش” به یادآوری آزمایش کامل خون، یعنی آزمایش CBC است که در آن تعداد سلول‌های اصلی خون اندازه‌گیری می‌شود. آزمایش خون یا CBC، که مخفف جمله انگلیسی “شمارش کامل خون” است، یکی از آزمایش‌های ابتدایی و اصلی است که می‌تواند به تشخیص بسیاری از بیماری ها کمک کند.

ما در این مقاله، قصد داریم علائم اختصاری آزمایشات پزشکی را توضیح دهیم. این کار به شما کمک می کند تا اگر برگه مربوط به نتیجه آزمایش را در اختیار دارید، بتوانید آن را بخوانید و بفهمید که آن آزمایش به چه چیزی مربوط می شود و چه کاربردی دارد. همچنین، اگر پزشک معالج شما دستخط خوبی داشته باشد، می توانید نسخه آزمایش را هم بخوانید. به این ترتیب می توانید تشخیص دهید که دکتر شما چه آزمایش هایی برای شما نوشته است.

معانی و توضیحات علائم اختصاری آزمایشات پزشکی	کلمات تشکیل دهنده علائم اختصاری	علائم اختصاری
قند خون ناشتا	Fasting Blood Sugar	FBS
غلظت متوسط هموگلوبین	Mean Corpuscular Hemoglobin Concentration	MCHC
شمارش گلبول های سفید	White Blood Cell	WBC
شمارش گلبول های قرمز	Red Blood Cell	RBC
هموگلوبین	Hemoglobin	HB
هماتوکریت(درصد گلبول های قرمز در خون)	Hematocrit	HC
غربالگری ویروس هپاتیت C	Screening for hepatitis C virus	HCV
حجم متوسط گلبول‌های قرمز		HCV
میزان متوسط هموگلوبین در هر سلول که با واحد پیکوگرم بیان می شود.	Mean Corpuscular of Hemoglobin	MCH
میزان پراکندگی حجم گلبول های قرمز	Red Cell Distribution Width	RDW
ترومبوآندارترکتومی ریوی (وجود لخته خون یا گاهی چربی در یکی از قرمزرگ های ریوی ویا بافت شش ها )	Pulmonary thromboendarterectomy	PTE
حجم متوسط پلاکت ها	Mean Platelet Volume	MPV
میانگین حجم سلولی	Mean Corpuscular Volume	MCV
آنالیز آزمایش ادرار	Urinalysis	UA
تیروگلوبولین (پروتئینی است که توسط غده تیروئید ساخته می شود)	Thyroglobulin	TG
‌آزمایش بارداری	The Human Chorionic Gonadotropin	HCG
گلوکز ۶ فسفات دهیدروژناز(جهت شناسایی بیماری فاویسم)	Glucose 6 Phosphate Dehydrogenase	G6PD
کلسترول یا چربی اندوژن، (نوعی چربی که توسط بدن تولید می شود)	Cholesterol	Chol
تری گلیسیرید (نوعی چربی اگزون، از طریق غذا وارد بدن ما میشه)	Triglycerid	Tg / TGL
چربی خوب، یک نوع کلسترول محسوب میشه	High-Density Lipoprotein	HDL
چربی بد، یک نوع کلسترول محسوب میشه	Low-Density Lipoprotein	LDL
از دسته خانواده لیپوپروتین‌ها محسوب میشود (شیلومیکرون –HDL- LDL). شیلومیکرون چربی‌های غذایی را در خون حمل و نقل میکند درحالی که VLDL چربی‌های داخلی مخصوصا کلسترول را	Very Low-Density Lipoprotein	VLDL
معمولاً به آن AST می گویند که مخفف آسپارتات آمینوترانسفراز است. آنزیمی است که جدا از استخوان ها در بافت ها از جمله بافت های کبد، قلب، کلیه ها، ماهیچه های اسکلتی و همچنین بافت های دیگر یافت می شود.	Serum Glutamic Oxaloacetic Transaminase	SGot
همانند AST یک انزیم است که در همان بافت‌هایی که AST وجود داد این انزیم نیز حضور دارد و مقادیر بالا‌ی این انزیم مرتبط است با همان بیماری‌های که در مورد AST بیان شد	Alanine Transaminase	ALT
آلکالین فسفاتاز (ALP) پروتئینی است که در تمام بافت های بدن یافت می شود و معمولا به عنوان آنزیم کبدی شناخته می شود.	Alkaline phosphatase	Alp
لاکتات دهیدروژناز آنزیمی است که تقریباً در تمام بافت های بدن وجود دارد و به بدن کمک می کند تا گلوکز (قند) را از غذا به انرژی قابل استفاده برای سلول های ما تبدیل کند. در زمان بیماری یا آسیب به سلول های بدن می تواند افزایش پیدا کند	Lactate dehydrogenase	LDH
نیتروژن اوره خون، هنگام تجزیه پروتئین تشکیل می شود و برای ارزیابی عملکرد کلیه بسیار مفید است.	Blood Urea Nitrogen	BUN
نوعی کراتین کیناز یا آنزیمی است که عمدتاً در سلول های ماهیچه قلب یافت می شود و برای تشخیص سکته های قلبی به کار می رود.	Creatine kinase-MB	CKMB
آلبومین نوعی پروتئین است. پروتئین غالب خون محسوب می شود.	Albumin	Alb
تروپونین  Iکه در تشخیص سکته های قلبی کاربرد دارد	Troponin I	TPI
آلبومین و گلوبولین دو نوع پروتئین بدن هستند. آزمایش پروتئین کل، سطح آلبومین و گلوبولین بدن را اندازه گیری می کند. سطح بالا به معنای التهاب یا عفونت، و سطح پایین نشان دهنده مشکلات کلیوی، سوء تغذیه و … می باشد.	Total Protein	T.pr
هموگلوبین A1c یا HbA1c، آزمایش گلیکوهموگلوبین است که آزمایشی مهم برای تعیین میانگین کنترل قند خون (گلوکز) طی 2 تا 3 ماه گذشته می باشد.	glycated hemoglobin test	A1c
مخفف قند دو ساعت بعد از صبحانه	2-Hour Post Prandial Blood Glucose	2hpp
قند دیابت بارداری	Glucose Challenge Test	GCT
تست تحمل گلوکز	A Glucose Tolerance Test	GTT
آزمایشی جهت مشاهده اسمیر خون محیطی جهت تشخیص اشکال غیر طبیعی و اندازه‌های غیر طبیعی از گلبول‌های قرمز خون	Peripheral Blood Smear	PBS
از دیگر گلبول‌های سفید مهم خون که افزایش و کاهش تعداد آن بیشتر به بیماری‌های غالبا عفونی و باکتریایی مرتبط می‌باشد.	Neutrophil	NEU
از گلبول‌های سفید مهم خون می باشد و کاهش یا افزایش آن به بیماری‌های غالبا ویروسی مرتبط می باشد. نوعی سلول ایمنی که در مغز استخوان ساخته می شود و در خون و بافت لنفاوی یافت می شود	Lymphocyte	Lym
لنفوسیت های B یکی از دو نوع اصلی لنفوسیت ها که آنتی بادی می سازند.	B lymphocytes	B lym
لنفوسیت های T که به کشتن سلول های تومور و کنترل پاسخ های ایمنی کمک می کنند.	T lymphocytes	T lym
اندازه گیری کل پروتئین‌های سرمی	Protein	Pro
یکی از هموگلبین های موجود در گلبول‌های قرمز خون که در افراد بالغ بیشترین غلظت را هموگلوبین نوع A تشکیل مدهد اما مقدار کمی از این نوع توسط کربوهیدرات‌ها گلیکوزیله می شود که به آن HBA۱C  می گویند و در واقع نشان دهنده میزان قند خون این افراد طی دو سه ماه گذشته می باشد.	Glycated Hemoglobin test	HBA1C
آزمایشی جهت تعیین درصد گلبول‌های سفید خون بصورت چشمی است. در این ازمایش تعداد ۱۰۰ تا ۲۰۰ عدد گلبول سفید بطور چشمی شمارش می شود	Differential	Diff
یک نوع انزیم درون سلولی است که در گلبول‌های قرمز هم وجود دارد و آنزیمی کلیدی برای حفظ غشای گلبول‌های قرمز می باشد.	Glucose 6 Phosphate Dehydrogenase	G6PD:

مقیاس های کاربردی در اندازه گیری های موجود در علائم اختصاری آزمایشات پزشکی
تعداد سلول در میلی متر مکعب	cells per cubic millimeter	cmm
کسری از یک میلیونم لیتر	fraction of one-millionth of a liter	fL (femtoliter)
گرم در دسی لیتر	grams per deciliter	g/dL
واحد بین المللی در لیتر	international units per liter	IU/L
میلی اکی والان در لیتر معادل یک هزارم میلی در لیتر	milliequivalent per liter one-thousandth of an equivalent	mEq/L
میلی گرم در دسی لیتر	milligrams per deciliter	mg/dL
میلی لیتر	milliliter	mL
میلی مول در لیتر	millimoles per liter	mmol/L
نانوگرم در میلی لیتر	nanograms per milliliter	ng/mL
یک تریلیونم گرم	one-trillionth of a gram	pg (picograms)

علائم اختصاری آزمایشات پزشکی در بخش میکروب شناسی
آنالیز کامل ادرار	Urine Analysis	U/A
آزمایش کشت ادرار جهت تشخیص عفونت ادراری	Urine Culture	U/C
آزمایش مدفوع جهت شناسایی عفونت های روده ای	Stool culture	SE
آزمایش خون مخفی جهت تشخیص خون ریزی های گوارشی	Occult blood	OB
ازمایش مایع منی	Spermogram / Semen Analysis	Semen

علائم اختصاری آزمایشات پزشکی در بخش هورمون شناسی:
تست های عملکرد تیروئید	Thyroid function tests	TFT
هورمون ترشح شده از هیپوفیز که باعث افزایش هورمون های تیروئیدی می شود.	Thyroid Stimulating Hormone / Thyrotropin	TSH
تیروکسین، که هورمون اصلی تیروئیدی می باشد.	Thyroxine	T4
تری یدوتیرونین، فرم ذخیره ی هورمون T4  است که در پرکاری ها به همراه T4  افزایش می یابد.	Triiodothyronine	T3
فرم آزاد تیروکسین یا Free.T4  که فرم فعال هورمون در بدن می باشد.	Free Thyroxine	F. T 4
فرم آزاد تری یدو تیرونین	Free. T3	F. T3
(TBG) یکی از سه پروتئین اصلی انتقالی است که در درجه اول مسئول اتصال و انتقال هورمون های تیروئید به بافت های ضروری است.	Thyroxine Binding Globulin	TBG
آزمایش هورمون پروستات، جهت شناسایی مشکلات پروستات و سرطان پروستات	Prostate Specific Antigen	PSA
فرم فعال و آزاد هورمون پروستات	Free Prostate	F.PSA
پروتئین ذخیره کننده آهن در خون		Ferritin
هورمون لوتئال کننده، جزو هورمون های جنسی زنانه	Luteinizing Hormone	LH
هورمون فولیکولی، جزو هورمون های جنسی زنانه	Follicle Stimulating Hormone	FSH
آزمایش پرولاکتین که میزان پرولاکتین خون را اندازه گیری می کند. پرولاکتین هورمونی است که توسط غده هیپوفیز ترشح می شود.	Prolactin	Prl / PROL
پروژسترون تنظیم کننده چرخه ی سیکل قاعدگی	Progesterone	Prog
استروژن یا استرادیول شامل گروهی هورمون می باشد‌ که نقش مهمی در رشد طبیعی جنسی و تولید مثلی زنان دارند	Estrogen / Estradiol	Est
تستوسترون یا هورمون ایجاد کننده ی صفات مردانه	Testostron	Test
دهیرواپی آندرستندیون هورمونی است که توسط غدد فوق کلیوی در مردان و زنان تولید می شود.	Dehydroepiandrosterone	DHEA
هورمونی که در زمان بارداری ترشح می شود.	Beta-Human Chorionic Gonadotropin	BHCG
آزمایشی است که زمان لخته شدن قسمت مایع (پلاسما) خون را اندازه گیری می کند.	Prothrombin Time	PT
این آزمایش جهت بررسی مشکلات و سرطان های رحم گرفته می شود و بسیار حائز اهمیت است.		Pap Smear

برخی از علائم اختصاری آزمایشات پزشکی مربوط به سرطان و تومور مارکرهای آن
تومورمارکر مربوط به سرطان پستان	Cancer antigen 15-3	CA15-3
فیبریلاسیون دهلیزی یک عارضه قلبی شایع در طول درمان سرطان است.	Atrial Fibrillation	AF
آزمایش CA-125 پروتئینی به نام CA-125 را در نمونه خون اندازه گیری می کند ونشان دهنده تاثیر درمان سرطان تخمدان می باشد.	Ovarian cancer	CA125
تومور مارکر مربوط به سرطان کولون و روده ی بزرگ	Carcinoembryonic Antigen	CEA
تومور مارکر مربوط به سرطان پانکراس	Carbohydrate Antigen 19-9	CA19-9

علائم اختصاری آزمایشات پزشکی در بخش ایمیونولوژی و ویروس شناسی
آنتی بادی ها و اتوآنتی بادی ها پروتئین هایی هستند که توسط سیستم ایمنی بدن ساخته می شوند	Antibody	Ab
آزمایش آنتی بادی های موجود در خون جهت تشخیص آرتریت روماتوئیدهای اتو ایمیون است.	Anti-Cyclic Citrullinated Peptide	CCP
آزمایشی جهت پیداکردن آنتی بادی های ضد هسته ای خون	Antinuclear Antibody	ANA
آزمایشی جهت اندازه گیری آنتی بادی اسید دئوکسی ریبونوکلئیک دو رشته ای (anti-dsDNA) که ممکن است در خون وجود داشته باشد و برای تشخیص لوپوس به کار می رود.		Anti-DNA
آنزیمی که به طور معمول در غده تیروئید یافت می شود و برای تشخیص بیماری های اتوایمیون تیروئید به کار می رود.	Thyroid peroxidase	TPO
آزمایش معروف جهت تشخیص ویروس ایدز	Human Immunodeficiency Virus	HIV
آزمایشی برای تشخیص بیماری هپاتیت	Hepatitis B Surface Antigen	HBS Ag
یک بیماری ویروسی با علائمی مشابه ویروس ایدز ولی با قدرت بیماری زایی کمتر	Human T-cell Lymphotropic Virus	HTLV

علائم اختصاری آزمایشات پزشکی در بخش خون شناسی و سرولوژی
آزمایشی برای اندازه گیری آنتی بادی علیه استرپتولیزین O	Antistreptolysin O	ASO
یک ‌‌آزمایش غیرترپونیمی است که به دلیل سادگی، حساسیت و هزینه کم برای غربالگری سیفلیس استفاده می شود.	Venereal Disease Research Laboratory	VDRL
آزمایشی برای تشخیص عفونت خاموش (نهفته) سل (TB)	Purified Protein Derivative	PPD Test
تست ویدال جهت تشخیص بیماری تب تیفوئید		Widal
آزمایشی جهت تشخیص بروسلوز یا تب مالت		Wright
آزمایشی جهت تشخیص آرتریت روماتوئید	Rheumatoid Arthritis	RF
آزمایش جهت اندازه گیری سطح پروتئین واکنشی در خون است. CRP پروتئینی است که توسط کبد ساخته می شود. اگر بدن التهاب داشته باشد، کبد CRP بیشتری را در جریان خون آزاد می کند.	C-Reactive Protein	CRP

برخی دیگر از علائم اختصاری بکار رفته در آزمایش های خون
معانی علائم اختصاری	کلمات تشکیل دهنده علائم اختصاری	علائم اختصاری
هموگلوبین A1c	Hemoglobin A1c	A1c
پادتن	Antibody	AB
گاز خون شریانی	Arterial Blood Gas	ABG
آنزیم مبدل آنژیوتانسین	Angiotensin Converting Enzyme	ACE
اسید فسفاتاز	Acid Phosphatase	ACP
هورمون آدرنوکورتیکوتروپیک	Adrenocorticotropic Hormone	ACTH
آنتی ژن	Antigen	AG
فسفاتاز قلیایی	Alkaline Phosphatase	ALP
آنتی بادی ضد هسته ای	Antinuclear Antibody	ANA
مدفوع برای هموگلوبین جنین	Stool for Fetal Hemoglobin	APT
غربالگری آنتی بادی	Antibody Screen	ASN
مقاومت به آسپرین	Aspirin Resistance	ASP
ویتامین B12	Vitamin B12	B12
پانل متابولیک پایه	Basic Metabolic Panel	BMP
پپتید ناتریورتیک مغز	Brain Natriuretic Peptide	BNP
کلسیم	Calcium	Ca
شمارش کامل خون (تعداد و اندازه تمام مقادیر قابل اندازه گیری و قابل محاسبه خون که شامل WBC – RBC – HCT – HGB – PLT – MCH – MCV – MCHC – MPV – RDW و غیره می باشد.	Complete Blood Count	CBC
کلرید	Chloride	Cl
مونوکسید کربن	Carbon Monoxide	CO
دی اکسید کربن	Carbon Dioxide	CO2
کربوکسی هموگلوبین	Carboxyhemoglobin	COHB
کراتینین	Creatinine	Cr
فلز مس	Copper	Cu
سنجش گیرنده استروژن	Estrogen Receptor Assay	ERA
سرعت رسوب گلبول قرمز	Erythrocyte Sedimentation Rate	ESR
اتانول	Ethanol	ETOH
قند خون ناشتا (گلوکز)	Fasting Blood Sugar (Glucose)	FBS
آهن	Iron	Fe
فیبرونکتین جنین	Fetal Fibronectin	FFN
چربی مدفوع	Fecal Fat	FFQ
گلوکز 2 ساعت بعد از غذا	2 Hour Postprandial Glucose	G2PP
گلوکز-6-فسفات دهیدروژناز	Glucose-6-Phosphate Dehydrogenase	G-6-PD
گاما گلوتامیل ترانسفراز	Gamma Glutamyl Transferase	Gamma GT
تست چالش گلوکز	Glucose Challenge Test	GCT
غربالگری دیابت بارداری	Gestational Diabetes Screen	GDS
گاما گلوتامیل ترانسفراز	Gamma Glutamyl Transferase	GGT
هورمون رشد	Growth Hormone	GH
گلوکز	Glucose	Glu
هموگلوبین و هماتوکریت	Hemoglobin and Hematocrit	H&H (or H/H)
هاپتوگلوبین	Haptoglobin	Hapto
آزمایش ادرار جهت تست بارداری	Urine Pregnancy Test	hCG (urine)
هماتوکریت؛ نشان دهنده نسبت حجم سلولی خون و بخش مایع خون	Hematocrit	HCT
هموگلوبین (میزان رنگدانه خون که مقدار آن در خون برای تشخیص کم خونی، پرخونی، و یا طبیعی بودن خون به کار می رود)	Hemoglobin	HGB
هورمون رشد انسان	Human Growth Hormone	HGH
ویروس نقص دستگاه ایمنی انسان	Human Immunodeficiency Virus	HIV
ویروس پاپیلوم انسانی	Human Papilloma Virus	HPV
ویروس هرپس سیمپلکس	Herpes Simplex Virus	HSV
کلسیم یونیزه	Ionized Calcium	iCa
پتاسیم	Potassium	K
لاکتوفرین	Lactoferrin	Lact(o)
تست های عملکرد کبد	Liver Function Tests	LFT
هورمون رنگدانه ساز	Luteinizing Hormone	LH
لیتیوم	Lithium	Li+ or Li
متهموگلوبین	Methemoglobin	MetHb/MetHgb
منیزیم	Magnesium	Mg, Mag
حداقل غلظت بازدارنده	Minimum Inhibitory Concentration	MIC
اسید متیل مالونیک	Methylmalonic Acid	MMA
منگنز	Manganese	Mn
سدیم	Sodium	NA
آمونیاک	Ammonia	NH3
پاپ اسمیر OR	Pap Smear OR	PAP
تست پاپ اسمیر و HPV DNA OR	Pap Smear & HPV DNA Test OR	HPV DNA
فسفر	Phosphorus	PHOS
فنیل کتونوری	Phenylketonuria	PKU
تعداد پلاکت (نوعی سلول موجود در خون که در انعقاد خون نقش دارد)	Platelet Count	PLT or PLT Ct
فسفر	Phosphorus	PO4
پرولاکتین	Prolactin	PRL
آنتی ژن اختصاصی پروستات	Prostate Specific Antigen	PSA
هورمون پاراتیروئید	Parathyroid Hormone	PTH
گلبول قرمز	Red Blood Cell	RBC
پنل عملکرد کلیه	Renal Function Panel	RFP
گلوبولین پیوند دهنده هورمون جنسی	Sex Hormone-Binding Globulin	SHBG
DNA تک رشته ای	Single Stranded DNA	SSDNA
ارزیابی واکنش انتقال خون	Transfusion Reaction Evaluation	TRXN
هورمون محرک تیروئید	Thyroid Stimulating Hormone	TSH
آنتی ژن کپسید ویروسی	Viral Capsid Antigen	VCA
آزمایشگاه مرجع بیماری های مقاربتی (آزمایش سیفلیس، CSF)	Venereal Disease Reference Lab (Syphilis Test, CSF)	VDRL
ویتامین A (رتینول)	Vitamin A (Retinol)	Vit A
ویتامین B1 (تیامین)	Vitamin B1 (Thiamine)	Vit B1
ویتامین B12	Vitamin B12	Vit B12
ویتامین B2 (ریبوفلاوین)	Vitamin B2 (Riboflavin)	Vit B2
ویتامین B6 (پیریدوکسین)	Vitamin B6 (Pyridoxine)	Vit B6
ویتامین سی	Vitamin C	Vit C
25-هیدروکسی ویتامین D	25-Hydroxy Vitamin D	Vit D
فلز روی	Zinc	Zn

برای دیدن مطالب مرتبط با لغات زبان انگلیسی کلیک کنید

لینک ویدیوی مربوط به این پست