
Proverb # 44
ضرب المثل چهل وچهارم:
ضرب المثل “کوزه گر از کوزه شکسته آب می خورد” در زبان فارسی یکی از ضرب المثل ها و عبارت های کاربردی است و به این معنی است که شخص کوزه گر که خود صاحب هنری چون کوزه گری است بنا به دلایلی بهره ای از کار و زحمت خود نمی برد. دلیل اصلی محروم ماندن کوزه گر از هنر خود می تواند به خساست (خسیس بودن) او برگردد و یا اینکه می تواند به دلیل ارج نهادن و احترام به کار هنری خودش باشد. در توضیح دلیل دوم می توان چنین برداشت کرد که کوزه گر به دلیل وقت و زحمات زیادی که برای کار کوزه گری خود می کشد و به این دلیل که مشتریان وی حاضر به خریدن کالای معیوب وی (کوزه شکسته) نیستند و خود کوزه گر که می داند چه زحماتی برای آن کوزه شکسته کشیده است، قدر کار هنری خود را می داند و از همان کالای معیوب (کوزه شکسته) برای مصارف شخصی خود استفاده می کند که هنر او بدون کاربرد نماند. البته به نظر می رسد از بین دو مفهوم بیان شده بالا، مفهوم اول بیشتر مورد نظر کاربران این ضرب المثل باشد و در واقع این ضرب المثل بیشتر به جنبه خسیس بودن شخص کوزه گر مربوط می شود. به عبارت دیگر مصداق اصلی این ضرب المثل آدم خسیس است.
در فرهنگ و زبان فارسی در مورد کوزه گر و کوزه شکسته داستانهای متفاوتی وجود دارد که در اینجا یکی از آنها را بصورت خلاصه تعریف می کنیم:
کوزه گری بود که هر روز صبح از رودخانه با کوزه هایش برای روستا آب می آورد. یک روزی در حالی که کوزه گر در مسیر برگشت به روستا بود و با خود دو کوزه داشت که یکی از کوزه ها ترک داشت و مقداری از آب آن خارج می شد، بنابراین کوزه سالم به خود می بالید و می گفت که آب را به طور کامل در خود نگه می دارد. اما کوزه ترک خورده ناراحت و افسرده بود زیرا که او کارش را به درستی و کاملی انجام نمی داد. کوزه ترک خورده نتوانست این وضع را تحمل کند و به کوزه گر گفت: « چرا مرا دور نمی اندازی؟ من با این ترک بدرد نمی خورم». کوزه گر در پاسخ گفت : در زمانی که به روستا بر می گردیم، در مسیر برگشتمان به گل های روی زمین خوب نگاه کن و ببین که چگونه مسیر گلی تا روستا را آب می دهی و این مسیر را زیباتر کرده ای. پس چرا با وجود این کاربرد و استفاده زیبایی که داری خود را نادیده گرفته و ناراحت می شوی!؟ کوزه ترک خورده گفت: پس در تمام این مدت که احساس بیهودگی می کردم، نقص من کار مهم تری انجام می داد!
در زبان انگلیسی نیز برای این ضرب المثل تقریبا با همان کاربرد و مفهوم چندین معادل وجود دارد، با این تفاوت که در زبان انگلیسی به جای “کوز و کوزه گر” مثلا از “کفش و کفاش”، “خانه و معمار”، “ماشین و مکانیک”، و یا مثلا از “صبحانه و سرآشپز” استفاده می شود. مهمترین معادل های ضرب المثل “کوزه گر از کوزه شکسته آب می خورد” در زبان انگلیسی عبارتند از:
- The shoemaker’s wife goes the worst shod.
معنی: همسر کفاش با بدترین کفش راه می رود.
- The shoemaker’s child goes barefoot. / The shoemaker’s children always go barefoot.
معنی : کودک (بچه های) کفاش پابرهنه راه می رود.
- The blacksmith’s mare and the shoemaker’s children are the worst shod.
معنی: اسب آهنگر و بچه های کفاش بدترین پاپوش و کفش را دارند.
- The cobbler’s children are always the worst-shod.
معنی: بچه های پینه دوز همیشه بدترین نوع کفش را دارند.
- Architect’s house is always crooked.
خانه معمار همیشه کج است.
- Mechanic’s car is leaking
ماشین مکانیک چکه می کند (از ماشین مکانیک روغن می ریزد)
- Chef’s breakfast is as plain as boiled eggs
صبحانه سرآشپز خیلی ساده و در حد تخم مرغ آب پز است.
تمامی ضرب المثل بالا در زبان انگلیسی دارای مفهوم مشترکی هستند و آن اینکه :
یک فرد با تجربه و متخصص، خود یا افراد نزدیک به او از مهارت و تخصص او بی بهره می مانند. و این دقیقا همان مفهوم معادل این ضرب المثل در زبان فارسی (کوزه گر از کوزه شکسته آب می خورد) است.
……………………………………………………
برای دیدن پست های مشابه و یا ضرب المثل های بیشتر، اینجا را کلیک کند.
و برای خواندن اصطلاحات کاربردی زبان انگلیسی باید اینجا را کلیک کنید.
……………………………………………………
اشتراک گذاری این پست در تلگرام